نگاهی تطبیقی به گفت وگوی دراماتیک در رمان های برۀ گمشدۀ راعی از هوشنگ گلشیری و وسوسه از گراتزیا دلددا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای تخصصی زبان و ادبیات فارسی

2 کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی

10.22054/cisl.2023.67046.1009

چکیده

قدمت گفت‌وگو به آغاز سخن گفتن و مکالمة بشر برمی‌گردد. نخستین گفت‌وگو با عمل همراه بوده است. از این رو درام که ماهیتی کنشی دارد، بیانگری خود را در قالب گفت‌وگو یافته است. گفت‌وگو در نمایشنامه یا فیلم، یک گفتار دراماتیک خیالی است که همة موارد اضافة گفت‌وگو را حذف می‌کند. این نوع گفت‌وگو مجموعة مشخصی از اهداف و زمان محدودی را برای رسیدن به آنها دارد. از کارکردهای گفت‌وگوی دراماتیک عمق بخشیدن به شخصیت‌ها و پیشبرد طرح است. این ویژگی می‌تواند در اثر داستانی هم کارکرد داشته باشد؛ یعنی در عین تفاوت میان عنصر گفت‌وگو در داستان و درام؛ یک اثر داستانی می‌تواند واجد گفت‌وگوی دراماتیک باشد که این به معنای داشتن ظرفیت نمایشی و قابلیت اقتباسی است. از این رو در این پژوهش دو رمان برة گمشدة راعی از هوشنگ گلشیری و وسوسه از گراتزیا دلددا به شیوة تطبیقی از منظر دیالوگ دراماتیک بررسی شده‌اند. شیوة پژوهش توصیفی ـ تحلیلی و به روش کتابخانه‌ای و اسنادی است. بررسی این عنصر برجستة نمایشی ضمن تأیید ظرفیت نمایشی این دو اثر، نشان داد که در این دو رمان گفت‌وگو از عناصر مورد نظر این نویسندگان بوده و بر بار دراماتیک آثار آنها افزوده است. با این اوصاف می‌توان به این دو اثر به عنوان منبعی برای اقتباس سینمایی یا نمایشی نگاه کرد.

کلیدواژه‌ها